LEGO® — strona powitalna dla dorosłych | Artykuły | Uważność LEGO | LEGO.pl

Uważność i klocki LEGO®

W ciągu ostatnich kilku lat coraz więcej osób zaczęło korzystać z klocków LEGO® do ćwiczenia uważności.

W 2019 r. nawiązaliśmy nawet współpracę z wydawnictwem DK Publishing i autorką Abbie Headon, aby wydać książkę zatytułowaną „Build Yourself Happy”. To poradnik zawierający ponad 50 zadań i wskazówek dotyczących ćwiczenia uważności poprzez budowanie z LEGO. (Poniżej przedstawiamy kilka z naszych ulubionych porad).

Jednak mimo swojej rosnącej popularności uważność nadal nie jest łatwym do zrozumienia terminem. Uważność nie jest żadnym pseudonaukowym wymysłem. Jak pokazuje coraz większa liczba badań naukowych, uważność może przyczynić się do polepszenia stanu fizycznego osób cierpiących na depresję.

Pomyśleliśmy więc, że dobrze byłoby wyjaśnić to pojęcie i sprawdzić, dlaczego psychologowie uważają budowanie z klocków LEGO za czynność pomagającą osiągnąć stan uważności.

Opracowaliśmy nawet własny poradnik, w którym krok po kroku opisujemy, jak ćwiczyć uważność poprzez budowanie z LEGO!

Czym jest uważność?

Uważność to praktyka terapeutyczna mająca na celu pomóc osobom zmagającym się z różnymi lękami, stresem i depresją w radzeniu sobie z tymi uczuciami. Wbrew temu, co sądzą niektórzy, nie jest lekarstwo na wszystko. Jednak coraz więcej osób mówi o korzyściach, jakie przynosi uważność.

Zasadniczo uważność to forma medytacji, która kładzie nacisk na świadomość tego, co w danym momencie dzieje się z daną osobą w kontekście jej otoczenia, ciała i umysłu. W uważności chodzi o zauważenie wszystkich uczuć i fizycznych wrażeń, bez oceniania ich.

Idea nieoceniania jest tutaj bardzo istotna. Każdy z nas prowadzi ze sobą wewnętrzny dialog. W przeciwieństwie do tego, co myślą niektórzy ludzie, w uważności (czy też, mówiąc bardziej ogólnie, w medytacji) nie chodzi o powstrzymywanie myśli. Chodzi o zdystansowanie się od nich.

Kto jest gotowy na ciekawą metaforę? My na pewno.

Wyobraź sobie, że siedzisz nad brzegiem rzeki i obserwujesz płynącą wodę. Wszystko, co niesie nurt — gałęzie, liście, a nawet łodzie — odzwierciedla Twoje myśli i uczucia. Uważność zachęca do siedzenia nad tym brzegiem i obserwowania, jak każda ze wspomnianych rzeczy przepływa obok nas. To całkiem proste, prawda? Okazuje się, że jednak nie do końca. Zwłaszcza gdy rzeką płynie coś, czego nie lubisz. Ponieważ jesteśmy tylko ludźmi, wskakujemy do wody, by spróbować wyłowić niektóre z przedmiotów, zatrzymać nurt lub popłynąć w pogoni za tym, co niesie rzeka. Robiąc to, zapominamy, że chcieliśmy jedynie siedzieć nad brzegiem i patrzeć, jak wszystko przepływa obok nas.

Dlatego uważność nie jest lekarstwem na złe emocje lub ponure myśli. Zamiast tego uczy radzić sobie z nimi w pozytywny i konstruktywny sposób. Ale gdyby kiedykolwiek zdarzyło się tak, że nawet uważność nie pomoże Ci poradzić sobie ze swoimi myślami, warto w takim wypadku zasięgnąć porady specjalisty.

Oto kilka wskazówek na początek.

Skoncentruj się

Techniki uważności często wymagają skoncentrowania się na oddechu. To bardzo przydatne, ponieważ oddychanie jest czynnością ciągłą. To na nim możemy skupić się na początku wykonywania zadania i to jemu możemy poświęcić uwagę ponownie, gdy nasz umysł zbłądzi.

A umysł, jak to umysł, będzie błądził. To żaden problem. Tak już po prostu jest. Wystarczy być tego świadomym i skierować myśli z powrotem na właściwe tory.

Nie trzeba jednak koncentrować się wyłącznie na oddechu. Nie jest konieczne na przykład oddychanie w określony sposób (poza utrzymywaniem stabilnego, spokojnego rytmu). Zamiast tego można skupić się na innej powtarzalnej czynności. Taką czynnością może być szycie, zamiatanie albo… tak, dobrze myślisz… budowanie zestawów LEGO®.

A tak na marginesie — nie tylko my tak twierdzimy. W opinii akademickich badaczy zajmujących się zagadnieniem uważności budowanie modeli z klocków LEGO to doskonały przykład relaksującej czynności, która jednocześnie wymaga pewnego stopnia zaangażowania umysłowego.

Ale niezależnie od tego, na jakiej czynności się skupiasz, pamiętaj, aby świadomie poświęcać jej uwagę.

Jeśli skupiasz się na oddychaniu, myśl o podnoszącej się i opadającej klatce piersiowej. Jeżeli tą czynnością jest zamiatanie, wsłuchaj się w dźwięk, jaki wydaje miotła, gdy przesuwasz ją po podłodze. A gdy używasz klocków LEGO, skup się na tym, w jaki sposób je łączysz i jaki dźwięk wtedy wydają oraz na dotyku materiału pod opuszkami palców.

Nie martw się o efekt końcowy. Twoim celem, przynajmniej na początku, nie jest stworzenie czegoś „dobrego” lub „złego” — jest nim stworzenie czegokolwiek. Dlatego lepiej jest budować bez zaglądania do instrukcji LEGO. Zamiast tego warto skupić się na samym procesie budowania, ponieważ jeśli zauważysz, że Twój umysł zaczyna błądzić, możesz wrócić do wykonywania tej czynności.

Poza tym gdy nie martwisz się o efekt końcowy, czynność, na której się skupiasz, ma większą wartość. Jak pisze Abbie Headon w książce „Build Yourself Happy”: „życie bez planów czasami może być bardzo ciekawe”. Spróbuj zapomnieć o swojej naturze osoby ostrożnej i planującej, a zamiast tego łącz klocki w dowolny sposób i nie myśl o tym, co z tego wyjdzie. Model stworzony tą metodą na pewno Cię zaskoczy, dzięki czemu zdasz sobie sprawę, że warto sobie nieco częściej odpuszczać.

„Gdy uciszysz swojego wewnętrznego krytyka, będziesz cieszyć się czystą przyjemnością tworzenia — tak jak w dzieciństwie”.

Krok po kroku

Dla tych, którym pojęcie uważności (albo przynajmniej uważności LEGO) nie jest jeszcze znane, przygotowaliśmy szczegółowy poradnik. Zaczynajmy.

  1. Odpręż się — aby osiągnąć stan zen, wcale nie musisz medytować obok wodospadu… Znajdź sobie jakieś cichy kącik — może to być miejsce, które znasz i w którym na pewno nikt nie będzie Ci przeszkadzać. Nie musisz też siedzieć po turecku, jeśli jest to dla Ciebie niewygodne, choć może Ci się wydawać, że „tak trzeba”. Skup się na sobie.
  2. Odłóż telefon na bok — ludzie biorą swoje smartfony do ręki średnio co 10 minut. I chociaż dzięki tym urządzeniom możemy być w kontakcie ze światem, raczej nie pomagają nam one wprawić się w dobry nastrój (ani w stan uważności). Abbie Headon ma na to urocze rozwiązanie. Autorka twierdzi, że jeśli chcemy mieć pewność, że nie sięgniemy po odłożony na bok telefon, powinniśmy wziąć jeden z klocków — ten, który najbardziej potrzebuje przerwy — i pozwolić mu odpocząć od budowania, kładąc go na urządzeniu. Zrób tak, a gdy następnym razem zechcesz sprawdzić coś na telefonie, zobaczysz drzemiący na nim klocek… a przecież lepiej go nie budzić, prawda?
  3. Skoncentruj się — rozłóż przed sobą klocki LEGO i zacznij budować. Nie myśl o żadnym konkretnym modelu, tylko skup się na samym procesie tworzenia, klocek po klocku. Aby to zrobić, nie potrzebujesz wiele. Według Abbie wystarczy Ci zaledwie 5 lub 6 klocków. Parafrazując słowa autorki, czasami mniej znaczy więcej, a ograniczając swój wybór, możemy jednocześnie ograniczyć liczbę rzeczy rozpraszających uwagę i otworzyć się na kreatywność.
  4. Zwróć uwagę na swoje ciało — Ggy skupisz się na budowaniu, nie zapomnij zadbać o wygodę ciała. Czasem warto pomyśleć o tym, jak ono się czuje. Czy Twoje szczęki są zaciśnięte? Garbisz się? Kurczysz palce u stóp? Zwróć na to uwagę i delikatnie się rozluźnij.
  5. Miej świadomość — Twój umysł będzie błądzić nawet podczas budowania. Musisz wiedzieć, kiedy to się dzieje. Nie denerwuj się, zachowaj spokój. Powoli skup się z powrotem na klockach i budowaniu.
  6. Rozluźnij się powoli — gdy poczujesz, że udało Ci się już osiągnąć wszystkie cele, nie ma sensu szybko wracać do rzeczywistości. Rozluźniaj się powoli, a będziesz mieć pewność, że uważność nie opuści Cię już przez resztę dnia (albo nocy). Abbie ma dla nas kolejną wskazówkę. „Weź kilka klocków. Bez zastanowienia połącz je w jedną konstrukcję, a następnie je rozłącz. Powtarzaj tę czynność tyle razy, ile chcesz, za każdym razem tworząc ten sam model lub budując inny. Za każdym podejściem coraz bardziej rozluźniaj umysł. Jeśli dzień był dla Ciebie stresujący, wyobraź sobie, że klocki odzwierciedlają to, co sprawiało Ci trud. Rozkładając swoje problemy na części pierwsze i budując z nich coś bardziej zadowalającego, możesz poczuć, że zostawiasz dzień za sobą”.

Jeśli chcesz poznać więcej wskazówek dotyczących ćwiczeń na uważność przy użyciu klocków LEGO, cała książka „Build Yourself Happy” jest dostępna na stronie internetowej wydawnictwa DK Publishing w formie e-booka.