Women’s Brick Initiative efsanesine hoş geldiniz

Her şey tek bir soruyla başladı: LEGO tutkunu tüm o kadınlar nerede?

Bu soruyu soran kişi Alice Finch’ti. Daha küçücük bir çocukken LEGO oynamaya başlayan Alice, büyüdükçe, geçimini evler inşa ederek sağlayan babasından ilham alarak mimarlığa merak sardı. Kendi başına LEGO kullanarak inşa edebileceği bir set ararken, seçtiği setin bir bina olması da doğaldı hâliyle. Alice’in tercihi Hogwarts™ Şatosu’nun kendi versiyonu oldu. Ama setin ölçeği Alice’i bile şaşırtmıştı.

“Hogwarts Şatosu yetişkin olarak yaptığım ilk modeldi” diyor Alice. “Birçok kişi ilk LEGO modeli için 400 bin parçalık bir set tercih etmez muhtemelen!”

Hogwarts Şatosu’nu kitaplarda yapılan betimlemelere birebir uygun olarak yaparak geçirdiği yorucu saatlerin ardından, Alice, eserinin fotoğraflarını internete yükledi ve milyonlara varan görüntülenme sayılarına ulaştı.

Alice’in şöhreti, ABD’nin dört bir yanında düzenlenen çeşitli LEGO sergi ve konferanslarında eserini sergilemek için davet edilmesine vesile oldu. Aklına takılan soruyu ortaya çıkaran esas problemle de bu sergi ve konferanslarda karşılaştı.

“Ziyarete gelen çiftlerden modelime bakanlar olurdu. Bazen bu çiftlerdeki kadınlar ‘Gördün mü, sana kadınların da yapabileceğini söylemiştim’ gibi şeyler söylerdi. Erkeklerin de ‘Bak, kadınlar da yapıyor demiştim’ dedikleri olurdu.”

Alice’in içine iki tane kurt düştü. Birincisi, LEGO yapımının her aşamasında projeye katılan çok sayıda kadın vardı. İkincisi, bu kadınların birbirleriyle iletişim kurmasını sağlayabilecek hiçbir şey yoktu ve dolayısıyla kendilerini yalnız hissediyorlardı.

Yaratıcılığın çözemeyeceği hiçbir problemin olmadığına en az bizim kadar inanan Alice kolları sıvadı ve bu problemi çözmeye karar verdi.

Çok geçmeden, Women’s Brick Initiative (WBI; LEGO Kadın Girişimi) resmi olarak kuruldu. Alice bu organizasyonun birbirine destek olan bir camiaya dönüşmesini ve LEGO tutkunu kadınlara ilham vermesini, destek olmasını ve güç sağlamasını istiyordu.

Günümüzde, WBI dünyanın dört bir yanından çok sayıda üyeye ev sahipliği yapıyor ve WBI camiası hem etki alanını genişletip hem de hedeflerini büyütüyor. Ama Alice bunları tek başına başarmadı.

Yaratıcılığı değişim için kullanmak

Büyük şirketlerde 20 yıllık başarılı bir mühendislik kariyeri olan ve WBI yönetim ekibinin liderleri arasında bulunan Megan Lum, “Bir mühendis olarak, [LEGO] hobimin ve mesleğimin birbiriyle iç içe geçtiğini düşünüyorum” diyor.

Alice’in fark ettiği problemi Megan da fark etmiş ve profesyonel yaşamında da aynı sorunlarla karşılaşmış.

“Mühendislik alanındaki problemle çok benziyor. Sadece %15’imiz kadın. LEGO fuarlarına gidip, etrafıma şöyle bir baktığımda da aynı şeyi gördüm: kadınların yüzdesi hemen hemen aynı.”

Megan bu problemin çözülmesi için yaratıcılığın erken yaşlardan itibaren teşvik edilmesi gerektiğini düşünüyor. Kız çocuklarının LEGO setleriyle daha çok haşır neşir olmalarını sağlayarak ileride bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik (STEM) alanlarında kadınların daha yüksek oranlarda temsil edilebileceğine inanıyor.

“Çocukken herkes ‘büyüdüğünde ne olacaksın?’ diye soruyor. Eğer kız çocukları daha o yaşlardan mühendislikle tanışırlarsa, mesela oyuncakları vasıtasıyla, gelecekte bu tür bir meslek seçme ihtimalleri artıyor.”

WBI organizasyonunun temel amaçları arasında camia oluşturmak kadar kadınların her alanda daha çok temsil edilmesini sağlamak da bulunuyor.

“Söz konusu hobiler olduğunda kadınları desteklemek için en çok hangi alanlara eğilmemiz gerektiğine odaklandık. Bunun için de, çoğu zaman, öncelikle oturup sohbet etmemiz gerekiyor” diyor Alice.

Sık sık LEGO atölyeleri düzenleyip, en yaratıcı üyelerinin ödüller aldığı yarışmalar düzenliyorlar ve LEGO tutkunu kadınların bir araya gelip, sosyalleşmesini sağlıyorlar.

Bu yaratıcılık atölyeleri çeşitli başarılara imza attı ve bu başarılardan en çok dikkat çekeni, WBI üyesi olarak yıldızı yükselen Kelly Bartlett oldu. Yakın zaman önce bir LEGO Sanat Yarışmasında ödül kazanan Kelly’nin eseri Emergence (Belirme) şu an Danimarka’daki LEGO Merkezinde sergileniyor. Biyoloji öğretmeni olan Kelly’nin bütün çocukluğu yaratıcı oyunlarla ve LEGO setleriyle geçmiş.

“Söz konusu oyuncaklar olduğunda cinsiyet normlarının pek geçerli olmadığı bir ailede büyüdüm” diyor Kelly. “Her çocuk her oyuncakla oynayabilirdi; anne babamız cinsiyetçi pazarlama stratejilerine pek önem vermiyordu. Ben de LEGO oyuncaklarımla oynayıp şatolar ve şehirler yaparken erkek çocukların oyuncaklarıyla oynadığımı düşünmüyordum. Sadece oyun oynuyordum.”

Bugün kendi mesleğinde kullandığı becerileri geliştirmesi, kısmen, çocukken yaratıcılığının körüklenmesi sayesinde olmuş.

Yaratıcı oyunların müthiş gücü

Oyun oynamanın sadece pratik becerileri geliştirmekten ibaret olmadığını, insanın yaratıcılığını konuştururken en önemli şeyin eğlenmesi olduğunu unutmamak gerekir. Filipinler’de yaşayan, WBI üyesi bir avukat olan Inez Vasquez için faydaları çok farklı olmuş.

“Ben genellikle stres atmak için oynuyorum. Avukatlığın ne kadar stresli bir iş olduğunu tahmin edersiniz!” diyor Inez.

İlk başlarda yalnız başına LEGO oynayan Inez, zaman içerisinde, kendisiyle aynı tutkuya sahip olan yaratıcı kadınların bulunduğu bir camia aramaya başlamış. Bu şekilde yola çıkarak kendi LEGO Kullanıcı Grubunu kurmuş ve kısa süre sonra WBI’a katılmış. Akabinde hem sayıları artmış hem de çok farklı alanlardan birçok insanla tanışmış.

“Grubumuz, kadınlar ve destekçilerinden oluşuyor. Erkek üyelerimiz de var, LGBTQI+ camiasından üyelerimiz de. LEGO camiasında çeşitliliği ve farklılığı ön plana çıkarmak isteyen herkese kapımız açık.”

Inez için “herkes” ifadesi her cinsiyetten, ırktan, kültürden ve yaştan insanı kapsıyor.

Patty Sherin kendi yaşadığı bölgede yaşlılarla çalışıyor ve özellikle de demanstan muzdarip bireylerde yaratıcılıktan ve LEGO setlerinden yararlanıyor. Bir camiaya mensup olmak için WBI grubuna katılmış ve LEGO setlerinden keyif alan her yetişkine aynı şeyi öneriyor.

“Hayatınıza girebilecek en güzel şeylerden biri” diyor Patty. “LEGO camiasıyla iletişim kurmalısınız çünkü size en çok benzeyen insanları orada bulacaksınız. Müthiş bir deneyim, gerçekten.”

LEGO parçalarını ve her şeyi birbirine kenetleyen şey

WBI yaptığı her şeyin temelini yaratıcılık, camia ve çeşitlilik üzerine kuruyor. Bu kadar hızlı büyümüş olmasının sebebi de bu olsa gerek. İster genç olun ister yaşlı, ister set yapın ister kendi tasarımlarınızı, ister küçük bir çiçek oluşturun ister 400 bin parçalık bir şato, durumunuz ne olursa olsun Women’s Brick Initiative grubunda kendi camianızı bulup, sizle aynı tutkuyu paylaşan insanlarla bir aile olabilirsiniz.